Kris Kremers i Lisanne Froon – zagadkowe zaginięcie w panamskiej dżungli

Kris Kremers urodziła się 9 sierpnia 1992 roku w Amersfoort (prowincja Utrecht, Holandia). Jej rodzice nazywali się Roelie Grit i Hans Kremers. Kris miała 167 cm wzrostu i charakterystyczne rude włosy. Interesowała się sztuką i studiowała kulturalną edukację społeczną na Uniwersytecie w Utrechcie. Kris opisywano jako ekstrawertyczną, wesołą i inteligentną młodą kobietę.

Lisanne Froon była rok starsza od swojej przyjaciółki. Urodziła się 24 września 1991 roku w tej samej miejscowości. Jej rodzicami byli Diny i Peter Froon. Kobieta wyróżniała się z tłumu, ponieważ mierzyła aż 184 cm. Wzrost ten pomagał w siatkówce, którą Lisanne trenowała. Na marginesie warto dodać, że Holendrzy (zarówno kobiety, jak i mężczyźni) są uważani za najwyższy naród na świecie. Kobieta ukończyła psychologię stosowaną na uczelni Deventer. 22-latkę określano mianem inteligentnej, empatycznej, ambitnej i trochę nieśmiałej.

Przyjaciółki mieszkały razem w akademiku w Amersfoort. Wspólnie pracowały też w kawiarni „In den Kleinen Hap”. Można więc zaryzykować stwierdzenie, że były praktycznie nierozłączne. Młode kobiety świetnie się rozumiały i bardzo dobrze czuły w swoim towarzystwie. Na tyle, że postanowiły też wspólnie spędzić wakacje. Wyjazd miał być swego rodzaju nagrodą dla Lisanne za ukończenie studiów.

Wakacyjny wyjazd do Panamy

Holenderki przez kilka miesięcy odkładały zarobione w restauracji pieniądze. Wymyśliły, że wspólnie pojadą do Panamy na sześć tygodni. Chciały tam wypocząć, poznać inną kulturę i podszkolić swój hiszpański. Dodatkowo planowały przysłużyć się tamtejszej społeczności. W ramach wolontariatu miały bowiem uczyć lokalne dzieci angielskiego.

Choć wyprawa wydawała się sporym wyzwaniem, Kris w przeszłości spędziła trzy tygodnie w Ameryce Południowej (Peru), a Lisanne miała doświadczenie we wspinaczce górskiej w niemieckich Alpach. Kobiety długo przygotowywały się do wyjazdu i były nim bardzo podekscytowane.

Wszędzie można znaleźć informację, że Kris i Lisanne przyleciały do Panamy 15 marca 2014 roku. Mało kto wspomina jednak, że przyjaciółki wylądowały najpierw w Houston (stan Texas, USA), skąd miały kolejny samolot do stolicy Kostaryki, San Jose. Stamtąd dopiero pojechały do Panamy. Najpierw dwa tygodnie spędziły w miejscowości Bocas del Toro.

Korzystały tam z uroków piaszczystych plaż i słonecznej pogody. Miały też okazję podziwiać występujące tam gatunki zwierząt, takie jak rozgwiazdy, delfiny czy leniwce. Nurkowały również, podziwiając tamtejsze rafy koralowe i wiele rodzajów ryb. Oprócz przyjemności Holenderki sporo czasu spędzały też, ucząc się języka hiszpańskiego.

W Bocas del Toro poznały też kilku znajomych, z którymi chodziły do barów i knajp czy grały w karty. Do grona tego należeli m.in. Bas, Edwin, Davis czy Chad. Kobiety miały nawet swoją ulubioną restaurację, którą regularnie odwiedzały, a nawet poznały tamtejszego szefa kuchni.

29 marca Holenderki przybyły do Boquete w stanie Chiriquí. Tam miały przez miesiąc zatrzymać się u lokalnej rodziny i rozpocząć wspomniany wcześniej wolontariat. Ich plany uległy jednak zmianie. Okazało się bowiem, że kurs, podczas którego miały uczyć panamskie dzieci, został przesunięty o tydzień. Przyjaciółki miały więc dużo czasu dla siebie i chciały go dobrze wykorzystać.

Dzień zaginięcia Kris i Lisanne

1 kwietnia około 11:00 kobiety postanowiły wybrać się na wycieczkę po okolicy. Zabrały ze sobą psa należącego do rodziny, u której się zatrzymały. Holenderki napisały na Facebooku, że zamierzają spacerować po Boquete. Faktycznie, zjadły tam wczesny lunch z dwoma mężczyznami w podobnym wieku. Okazało się, że oni również pochodzili z Niderlandów.

Następnie Lisanne i Kris wyruszyły na bardzo popularny wśród turystów szlak El Pianista. Mijały godziny, lecz po turystkach nie było śladu. Rodzina, u której zamieszkały Holenderki, z początku myślała, że korzystają one z uroków wakacji. Gospodarze zaniepokoili się jednak, gdy zapadła noc. Pies wrócił bowiem do domu tej nocy bez Kremers i Froon.

Rodzice przestali też otrzymywać wiadomości, które obie kobiety codziennie wysyłały do bliskich. Niepokojące było również to, że Holenderki umówiły się 2 kwietnia na zwiedzanie z lokalnym przewodnikiem. Niestety nie zjawiły się o ustalonej wcześniej godzinie. Co ciekawe cała trójka miała udać się właśnie na szlak El Pianista. Zaczęły pojawiać się pytania, dlaczego kobiety wybrały się tam same.

6 kwietnia rodzice Kris i Lisanne przybyli do Panamy wraz z kilkoma holenderskimi policjantami oraz wyszkolonymi psami tropiącymi. Przez dziesięć dni razem z lokalną policją i ochotnikami prowadzono przeszukiwanie pobliskich obszarów. Bliscy zaginionych zaoferowali nagrodę w wysokości 30 000 dolarów za informacje, które pomogłyby ustalić, co stało się z ich córkami.

Odnalezienie rzeczy osobistych należących do Holenderek

W połowie czerwca (źródła podają datę 11, 13 lub 14 czerwca), czyli dziesięć tygodni po zaginięciu, miejscowa kobieta znalazła niebieski plecak Lisanne. Miało to miejsce w pobliżu wioski Alto Romero, w prowincji Bocas del Toro. Konkretniej – plecak odkryto na terenie pola ryżowego nad brzegiem rzeki. Co ciekawe miejsce to było podobno wcześniej sprawdzane, poprzedniego dnia nikt z uprawiających ryż go podobno nie widział. Albo więc przeoczono plecak, albo ktoś go tam podrzucił.

W środku znajdowały się dwie pary okularów przeciwsłonecznych, dwa staniki, 83 dolary w gotówce, paszport i aparat fotograficzny Lisanne, butelka na wodę, dwa biustonosze oraz telefony komórkowe kobiet. Wszystkie te przedmioty były w zadziwiająco dobrym stanie, biorąc pod uwagę to, że przez 2,5 miesiąca znajdowały się w środku dżungli. Należy bowiem pamiętać, że panują tam ekstremalne temperatury oraz wilgotność.

Rzeczy należące do Holenderek nie doprowadziły jednak do rozwiązania zagadki ich zaginięcia. Wprost przeciwnie – znaków zapytania pojawiło się jeszcze więcej. Szczególnie dużo informacji dostarczyła analiza telefonów kobiet.

Analiza telefonów Kremers i Froon

Z dostępnych danych wynikało, że w dniu zniknięcia, zaledwie kilka godzin po rozpoczęciu wędrówki, musiało się wydarzyć coś niepokojącego. Przyjaciółki wybrały bowiem kilka razy numer 112 (międzynarodowy numer alarmowy) oraz 911 (numer alarmowy w Panamie). Prawdopodobnie nie wiedziały, który z nich obowiązywał w miejscu ich ówczesnego pobytu.

Pierwsza próba wezwania pomocy została podjęta przez Kris. Kobieta zadzwoniła ze swojego iPhone’a 4 o 16:39. Krótko po niej szczęścia spróbowała Lisanne, która o 16:51 skorzystała ze swojego Samsunga Galaxy S3. Niestety żadne z tych połączeń nie doszło do skutku z powodu braku zasięgu w okolicy.

Analizy ekspertów wykazały później, że z miejsca, gdzie znajdowały się wówczas Holenderki niemożliwe było dodzwonienie się na jakikolwiek numer. Kobiety najprawdopodobniej szybko zdały sobie z tego sprawę. Warto też dodać, że obie przyjaciółki w chwili rozpoczęcia wędrówki miały swoje telefony naładowane w granicach 50%.

Bateria telefonu Froon wyczerpała się szybko. Powodem było to, że Galaxy S3 był włączony nieprzerwanie od 2 kwietnia o 16:19 do godziny 7:36 następnego dnia. Prawdopodobnie Lisanne przez nieuwagę nie wyłączyła go przed pójściem spać. Różne źródła wskazują inny czas, kiedy Samsung dokładnie się wyładował. Najczęściej jest podawana data 4 lub 5 kwietnia. Zgodnie z niezwykle szczegółową analizą, którą znajdziecie tutaj, miało to miejsce 4 kwietnia około 05:00.

Turystkom został więc do dyspozycji iPhone należący do Kremers. Z telefonu Kris nie wykonywano już jednak żadnych połączeń. Między 5 a 11 kwietnia iPhone był wielokrotnie uruchamiany w celu sprawdzenia zasięgu. Następnie był wyłączany, by chronić baterię przed wyładowywaniem się. Co ciekawe 5 kwietnia przy włączeniu nie wprowadzono w ogóle kodu PIN lub podano błędny. Ta sytuacja miała miejsce jeszcze kilka razy.

Z tego powodu pojawiło się kilka interesujących teorii. Jedna z nich głosiła, iż Kris, będąca właścicielką telefonu, zmarła. Lisanne nie znała zaś jej PIN-u, ale sprawdzała zasięg, licząc, że uratuje chociaż siebie. Zgodnie z inną hipotezą osoba trzecia weszła w posiadanie telefonu Kremers. Niektórzy zwolennicy tego scenariusza uważają, że był to morderca Europejek. Nawet jeśli tak było, to dlaczego miałby sprawdzać zasięg? Byłoby to natomiast prawdopodobne, gdyby tą osobą był współtowarzysz kobiet, którego np. spotkały na szlaku. Nadal są to jednak jedynie spekulacje i nie wiemy, jak było naprawdę. Prawdopodobnie nie dowiemy się tego nigdy.

Wiadomo natomiast, że 11 kwietnia telefon został włączony (ponownie bez wprowadzenia właściwego PIN-u) o 10:51 i wyłączony po raz ostatni o godzinie 11:56. Intryguje to, że zostało jeszcze wówczas 22% baterii. Warto dodać, że poprzednim razem telefon został użyty 6 kwietnia. Skąd taka długa przerwa? Dlaczego nie użyto go ponownie, skoro zostało jeszcze trochę baterii? Czyżby Holenderki straciły zupełnie nadzieję? Możliwe też, że obie zmarły krótko po tej ostatniej próbie. Wielu zadaje sobie też pytanie – dlaczego kobiety nie zostawiły w telefonie notatki o tym, co faktycznie się wydarzyło? Dlaczego nie próbowały wysłać SMS-a do swoich bliskich?

Interesujące jest też to, że próby sprawdzenia zasięgu odbywały się w bardzo podobnych godzinach. Kobiety nie miały natomiast zegarka (przynajmniej nie widać na zdjęciach, by któraś z nich go nosiła). Nie mogły też sprawdzić godziny na komórce, ponieważ jedna była wyładowana, a druga niemal cały czas wyłączona.

Zdjęcia z aparatu Lisanne – klucz do rozwiązania zagadki?

No właśnie – wspomniałem o zdjęciach, czyli najciekawszym chyba aspekcie tej sprawy. Kobiety miały bowiem ze sobą aparat fotograficzny i chętnie z niego korzystały. Dzięki jego odnalezieniu śledczy dotarli do interesujących informacji. Prawdziwe szaleństwo rozpoczęło się jednak, gdy fotografie zostały opublikowane w Internecie. Co więcej, są nadal dostępne i można je znaleźć m.in. pod tym adresem.

W pamięci aparatu odkryto też zdjęcia sprzed wyprawy. Nas interesują oczywiście najbardziej te z wyjazdu do Panamy. Zacznijmy więc od początku wyprawy. Na wielu fotografiach widzimy uśmiechnięte przyjaciółki pływające w Morzu Karaibskim i wygrzewające się w promieniach słońca na plaży. Część zdjęć przedstawia też Holenderki w lokalnych restauracjach i barach.

W końcu pojawiają się fotografie z dnia zaginięcia. Można powiedzieć, że są to typowe zdjęcia z wakacji w egzotycznym kraju. Na pierwszym planie uśmiechnięte młode kobiety, a w tle piękne krajobrazy. W pewnym momencie zmienia się jednak atmosfera. Widzimy na zdjęciach samą Kris, która stoi tyłem lub patrzy się w obiektyw, ale już bez uśmiechu. Szczególnie osobliwe jest jedno z ostatnich zdjęć z dnia zaginięcia, które zamieszczam poniżej.

Kluczem do rozwiązania zagadki, wydaje się być ostatnia fotografia, którą zrobiono tego dnia o 13:54. Zdjęcie zostało jednak usunięte. Najprostsze rozwiązanie wydaje się takie, że zrobiła to Kris lub Lisanne. Fotografia mogła zostać bowiem zrobiona przez pomyłkę albo okazała się nieostre. Co ciekawe ustalono jednak, że żadne inne zdjęcie nie zostało skasowane. Jest to furtka do wszelkiego rodzaju teorii spiskowych.

Fotografia mogła bowiem obciążać w jakiś sposób ewentualnego zabójcę i została usunięta przez niego. Niektórzy uważają zaś, że to policja i władze próbowały tuszować sprawę. Gdyby wyszło na jaw, że w Panamie grasuje morderca kobiet z Europy, to turyści baliby się tam przyjeżdżać. Turystyka jest natomiast ważną gałęzią gospodarki tego kraju.

Najdziwniejsze jednak dopiero przed nami. Aparat fotograficzny był bowiem nieużywany aż do 8 kwietnia. Tego dnia między godziną 1 a 4 w nocy wykonano aż dziewięćdziesiąt zdjęć. Na kamerze niemal wszystkie wyglądały jak zupełnie czarne i wydawało się, że nic na nich nie ma. Gdy jednak udało się je rozjaśnić, okazało się, że zawierały ujęcia nocnego nieba lub zarośli i drzew. Widać też na nich jasne punkty, które na pierwszy rzut oka mogły wydawać się gwiazdami. Prawdopodobnie jednak były to krople padającego wówczas deszczu.

Należy zadać sobie pytanie – dlaczego kobiety zrobiły tak wiele zdjęć w zupełnych ciemnościach w środku panamskiej dżungli? Najczęściej się pojawiająca i najsensowniejsza chyba teoria głosi, że próbowały w ten sposób wezwać pomoc. Światło flesza mogły zobaczyć ekipy poszukiwawcze i zlokalizować w ten sposób miejsce, gdzie znajdowały się przyjaciółki.

Warto w tym miejscu zaznaczyć, że 8 kwietnia rodzice zaginionych znajdowali się już w Panamie. Jak wspominałem, wraz z holenderską policją prowadzili oni poszukiwania swoich córek. Jest więc możliwe, że Europejki usłyszały członków ekipy, a może nawet i swoich rodziców. Według innej hipotezy kobiety dawały aparatem znak przelatującym nad nimi samolotom. Niezależnie od tego, jak było w rzeczywistości, nie miały jednak dużych szans na powodzenie.

Ustalono bowiem, że nocą w gęstej dżungli światło aparatu mogło być widoczne z odległości maksymalnie kilku metrów. Ekipa poszukiwawcza musiałaby się więc znajdować niezwykle blisko. Pasażerowie lub załoga samochodu nie mieli natomiast możliwości dojrzeć tych sygnałów. Jeżeli Froon i Kremers faktycznie miały taki plan, to niestety się nie powiódł. Kobiety nie zostały bowiem odnalezione tej nocy, lecz dużo później. O tym jednak będzie jeszcze mowa.

Przejdźmy teraz do tych kilku nietypowych zdjęć, które tak naprawdę sprawiają, że cała ta zagadkowa sprawa jest jeszcze dziwaczniejsza. Pierwsze z nich przypomina dziesiątki innych wykonanych tej nocy. Widzimy jednak nie niebo przesłonięte gałęziami drzew, lecz fragment zbocza. Nie brakowało głosów, że po prawej stronie w zaroślach widoczna jest ludzka sylwetka. Potem jednak okazało się, że były to jedynie liście. Zainteresowanych tą fotografią odsyłam do filmiku, który wyjaśnia tę sytuację.

Kolejne zdjęcie przedstawia osobliwą konstrukcję, wykonaną z patyków i podobno reklamówki. Niektórzy uważają, że jest to swego rodzaju flaga, która miała być widoczna z góry. Nawet jeśli tak było, to dlaczego Lisa i Kris miałyby robić jej zdjęcie w środku nocy? Być może liczyły, że światło odbije się od reklamówki i będzie widoczne z góry. Nie wiem jak Wam, ale mi ta konstrukcja skojarzyła się z filmem The Blair Witch Project. W każdym razie nie ustalono jednoznacznie, symboliki tego zdjęcia. Można powiedzieć jedno – jest w nim coś niepokojącego.

Przechodzimy teraz do fotografii budzącej chyba najwięcej kontrowersji i emocji. Mowa o zdjęciu, które zapewne przedstawia włosy Kris. 21-latka miała bowiem właśnie takie charakterystyczne miedziano-rude loki, jakie widzimy na fotografii. Tu jednak również nie brakuje teorii spiskowych. Niektórzy twierdzą, że na zdjęciu uwieczniona jest tak naprawdę peruka. Miał ją rzekomo sfotografować zabójca kobiet. Po co jednak miałby to robić?

Według innej hipotezy zdjęcie zrobiła Lisanne. Głosy nawet w tym przypadku są podzielone. Część internetowych detektywów uważa, że Kris wówczas żyła. Inni zakładają, że była martwa. Tylko ponownie – dlaczego Froon wykonała w ogóle tę fotografię? Jeszcze mniej sensu miałoby to w sytuacji, gdyby Kremers już nie żyła.

Niektórzy twierdzą, że pod włosami widzą ranę skóry głowy. Trzeba przyznać, że w Internecie krąży dużo przeróbek tego zdjęcia (jak i wszystkich pozostałych). Z tego względu należy dość ostrożnie podchodzić do ich interpretacji. Zapewne wiele z nich uległo bowiem mniejszym lub większym przeróbkom.

Najbardziej sensowny dla mnie wydaje się jeden z dwóch poniższych scenariuszy. Kris poczuła coś w swoich włosach. Może to był jakiś duży owad, a może zaplątała się jej jakaś gałązka lub liść. Inna możliwość jest taka, że kobieta uderzyła się lub skaleczyła w głowę. Lisanne użyła wówczas aparatu jako źródła światła. W ten sposób chciała sprawdzić, co tak naprawdę się stało.

Na koniec być może niewiele znacząca dygresja. Z analizy zdjęć można wyciągnąć jeszcze jeden wniosek. Na żadnej fotografii nie widać psa, który miał towarzyszyć Holenderkom. Należy sobie zadać pytanie, czy faktycznie tak było. Jeśli tak, to czy pies wrócił do domu wcześniej niż wszyscy zakładali? Wielu zastanawia się – jeżeli kobiety zgubiły się, to dlaczego nie podążyły za psem? Moim zdaniem jeżeli pies w ogóle poszedł razem z przyjaciółkami, to szybko się od nich odłączył. Dziewczyny zaaferowane widokami i robieniem zdjęć mogły nawet nie zauważyć tego momentu.

Pamiętniki Lisanne i Kris

Równie ciekawym znaleziskiem okazały się też dzienniki, które prowadziły dość regularnie obie studentki. Zapisywały w nich swoje przemyślenia dotyczące podróży. Jest to bardzo istotne źródło informacji, które pozwala lepiej zrozumieć ich emocje i wrażenia niż zdjęcia. Do sieci trafiły zdjęcia pamiętników. Były one prowadzone w języku ojczystym Kris i Lisanne, czyli holenderskim. Zostały jednak przetłumaczone na język angielski. Tłumaczenie to możecie znaleźć np. na tej stronie.

Najciekawsza chyba informacja pojawia się w dzienniku Froon. 22-latka napisała w nim, że 29 marca miała ochotę wracać do domu. Opisała całą sytuację, że mimo swojego wieku czuje się jak 2-latka, która chce przytulić się do rodziców i poprosić o ich pomoc w potrzebie. Ewidentnie przytłoczyła ją sytuacja w nowym miejscu u lokalnej rodziny. W ostatnich wpisach z 30 i 31 marca pojawia się fragment, że Lisanne czuła się jak intruz. Była też podłamana, że nic nie wyszło z planów związanych z wolontariatem, o czym wspomniałem wcześniej.

Z relacji Kris możemy się natomiast dowiedzieć, że dziewczyna miała przez kilka dni problemy żołądkowe pod koniec pobytu w Bocas del Toro. Wspominała o nich też jej przyjaciółka w swojej relacji. Kremers dobrze zniosła pierwsze chwile pobytu u goszczącej ich rodziny. Miała natomiast podobne odczucia jak Lisanne w stosunku do sytuacji z odwołanym wolontariatem.

21-latka była niemile zaskoczona nieprzyjazną postawą osoby, która przekazała im te informacje. Sytuacja była o tyle dziwna, że wszystko zaplanowano wiele miesięcy wcześniej. Nie podano też konkretnego powodu przełożenia kurs o tydzień (lub dziewczyny go nie zrozumiały z powodu bariery językowej). Pojawiła się natomiast iskierka nadziei, że przyjaciółki będą mogły wziąć udział w innym projekcie. Wszystko miało się wyjaśnić 1 kwietnia. Holenderki nie poznały jednak zakończenia tej sprawy.

Odkrycie ciał Kris i Lisanne

Po odnalezieniu plecaka, policja rozpoczęła ponowne poszukiwania. Wkrótce odkryto ubrania Kris w odległości kilku kilometrów od plecaka. Większość źródeł wspomina, że ciuchy były złożone w kostkę i leżały na skale na przeciwległym brzegu rzeki. Wydaje się to bardzo osobliwe. Jest to kolejny argument za tym, że w śmierć kobiet były zamieszane osoby trzecie. Trudno wyobrazić sobie, że zostawiły one swoje ubrania, zwłaszcza ułożone w ten sposób. Według innych źródeł ubrania były w nieładzie. Trudno powiedzieć, jak było naprawdę.

Dwa miesiące później w tym samym obszarze odkryto miednicę oraz but. Wewnątrz znajdowała się ludzka stopa. Niedługo potem odkryto ponad trzydzieści kości. W wyniku badań DNA udało się potwierdzić, że należały one do zaginionych kobiet.

Co ciekawe kości Lisanne wyglądały, jakby uległy naturalnemu rozkładowi, ponieważ wciąż były do ​​nich przyczepione kawałki mięśni i ścięgien. Kości Kris były natomiast całkowicie białe. Wyglądały, jakby użyto wybielacza. Ustalono, że szczątki faktycznie uległy reakcji chemicznej. Konkretniej było to działanie związków fosforu. Co ciekawe nauce nie jest znana żadna lokalna roślina ani zwierzę, wytwarzające tego typu związki chemiczne. Jest to zatem kolejny argument, że za śmierć Holenderek faktycznie ktoś był odpowiedzialny.

Próby rozwiązania zagadki

Policja przesłuchała mieszkańców, lokalnych przewodników oraz innych turystów, którzy byli w tym czasie w okolicy. Niestety działania te nie przyniosły żadnego przełomu w sprawie. Nie udało się nawet jednoznacznie ustalić przyczyny śmierci.

Spróbujmy odpowiedzieć sobie na najważniejsze pytanie – co tak naprawdę wydarzyło się z zaginionymi? Teoretycznie najprostsze rozwiązanie wydaje się takie, że kobiety po prostu zgubiły się w dżungli i nie były w stanie dotrzeć do miasta. W praktyce szlak El Pianista był podobno doskonale oznaczony i praktycznie niemożliwe było się tam zgubić. Oczywiście zawsze istnieje możliwość, że zboczyły z trasy i zapuściły się głęboko w głąb dżungli. Po co jednak miałyby to robić?

Należy też pamiętać, że szybko rozpoczęto poszukiwania. Jeśli Kris i Lisanne znajdowały się na trasie szlaku, to prawdopodobnie zostałyby prędzej czy później znalezione. Należy więc zadać sobie kolejne pytanie – czy turystyki faktycznie w ogóle wybrały tę trasę?

Po zdjęciach można by wywnioskować, że tak faktycznie było. Nie brakuje natomiast opinii, że zdjęcia zostały przerobione komputerowo w Photoshopie lub podobnym programie. Potwierdzeniem mają być drobne detale widoczne na fotografiach. Zalicza się do nich m.in. to, że zarysy sylwetek czy fałdy na ubraniach kobiet wyglądają jak poprawione elektronicznie. W Internecie pełno jest tego typu analiz. Jeśli ktoś ma ochotę, to z pewnością znajdzie na ten temat wiele informacji.

Często mówi się też o tym, że nie zgadzają się automatycznie zapisywane szczegóły zdjęć, czyli tzw. dane EXIF. Każda wykonana przez nas fotografia zawiera bowiem dane takie jak data i godzina wykonania czy oznaczenie sprzętu. W przypadku zdjęć z 1 kwietnia wykryto nieprawidłowości. Dla przykładu według danych EXIF ostatnie znane nam zdjęcie (IMG_508) miało zostać wykonane o 13:54:00 sekund. Przedostatnia fotografia (IMG_507) została natomiast zrobiona o 13:54:50. Pamiętajmy też, że zdjęcie IMG_509 zostało usunięte i nie wiemy, co na nim było.

Warto też podkreślić, że obecnie w sieci nie można znaleźć oryginalnych fotografii z aparatu Froon. Były one bowiem w rozmiarze 4000 x 3000 px, dzięki czemu były ostre i wyraźne. Kończąc temat przeróbek zdjęć – dlaczego ewentualny sprawca (sprawcy) miałby (mieliby) w ogóle się tym zajmować?

Owszem taka manipulacja mogła utrudnić śledztwo. Z drugiej strony mogła też zakończyć się tym, że powstały wątpliwości co do autentyczności zdjęć. Trudno mi też osobiście uwierzyć, że panamski zabójca byłby ekspertem od Photoshopa.

Ciekawe jest też to, że z czasem pojawiło się zdjęcie przedstawiające dwóch lokalnych mężczyzn pływających w morzu razem z dwoma kobietami. Zdjęcie jest słabej jakości i nie widać dokładnie twarzy. Co do czasu powstania również głosy są podzielone. Według jednych fotografia została podobno wykonana 1 kwietnia około 17:00, a więc trzy godziny po ostatnim zdjęciu z aparatu Lisanne.

Pojawiły się oczywiście teorie, że jest to tak naprawdę ostatnia fotografia, na której widać Kris i Lisanne. Tego się możemy niestety nigdy nie dowiedzieć. Jeden z mężczyzn został bowiem zamordowany w podejrzanych okolicznościach. Podobno miał powiązania z lokalnymi gangsterami. Mówi się jednak, że śmierć ta była połączona ze sprawą zaginięcia Holenderek.

Podejrzani i kilka słów na koniec

Jeśli chodzi o ewentualnego podejrzanego, to najczęściej oskarża się niedoszłego przewodnika kobiet, Feliciano Gonzáleza. To podobno on zaalarmował policję, gdy Lisanne i Kris nie pojawiły się 2 kwietnia. Co więcej mężczyzna dostał się wówczas do ich pokoju rzekomo w celu ich poszukiwań. Mógł jednak zatrzeć wtedy pewne ślady.

W Internecie można przeczytać wiele opinii o Gonzálezie, który podobno oprowadzał głównie młode i atrakcyjne turystyki z Europy i USA. Podobno często z nimi flirtował, a nawet pozwalał sobie na kontakt fizyczny. Oczywiście nie czyni to z niego zabójcy, ale można uwierzyć w to, że mógł zainteresować się dwoma przyjaciółkami.

Na koniec dodam, że podobnych spraw było wiele. Najgłośniejszą było chyba morderstwo Cassandre Bouvier i Houria Moumni. Kobiety pochodziły z Francji i udały się w podróż do Argentyny W lipcu 2011 roku odkryto ich ciała. Okazało się, że były torturowane i zostały brutalnie zgwałcone. W samej Panamie było też kilkadziesiąt nierozwiązanych spraw zaginięć i śmierci. Przypuszcza się, że mógł tam działać jeden lub kilku seryjnych morderców.

O tej sprawie można by pisać godzinami, ponieważ dowody (zwłaszcza w postaci zdjęć) pozwalają na niekończące się spekulacje. Jeśli lubicie kompletnie przepaść, czytając o jakiejś sprawie, to jest to właśnie taki przypadek. Jedno wiemy na pewno – do dziś nie udało się wyjaśnić tej dziwnej zagadki. Może któryś z tysięcy internetowych detektywów zafascynowanych tą historią kiedyś ja rozwiąże.